Junebell - Zimoziół północny


Tekst oryginału (nazwa angielska zwyczajowa): Junebell, June-bell (Twinflower)
Polskie tłumaczenie (nazwa polska zwyczajowa): Konwalijka (Zimoziół północny)
Nazwa łacińska (nazwa rodziny): Linnaea borealis (Caprifoliaceae)


Ulubiony kwiat leśny LMM, nazwa Junebell wymyślona i używana przez nią osobiście, rozszyfrowana w jednym z wywiadów:But of wild flowers I love best the shy sweet wild "June Bell" — the Linnaea Borealis — of Prince Edward Island spruce woods; and of garden flowers the white narcissus — the old "June lilies" of girlhood days. - Ale z dzikich kwiatów najbardziej podobają mi się skromne i słodkie „czerwcowe dzwonki” - Linnaea borealis - rosnące w świerkowych lasach Wyspy Księcia Edwarda; zaś z kwiatów ogrodowych białe narcyzy - stare „lilie czerwcowe” z czasów dziewczęcych.
Zimoziół północny Linnaea borealis spotykany jest na znacznym terytorium półkuli północnej, w tym również w Polsce, w trzech różnych podgatunkach (bardzo podobnych). Zimozioły północnoamerykańskie wyróżniają się wyraźnie dłuższą, lejkowatą koroną kwiatu. Rosnący w Polsce zimoziół jest rośliną stosunkowo rzadką i podlega ochronie częściowej. 
Kwiaty te spotykamy w świerkowo-jodłowym Lesie Duchów. Także w zagajniku Długiego Jana, rosnącym nad strumykiem, na północ od Srebrnego Nowiu rosły zimozioły. Zagajnik tworzyły świerki (raczej czarne), klony (prawdopodobnie czerwone) i jodły balsamiczne, tak więc był podobny do Lasu Duchów. Emilka zachwyca się mszystym miejscem z paprociami i delikatnymi czerwcowymi dzwonkami (june-bells). Miejsce uważa za odpowiednie za siedlisko godne Tytanii - królowej wróżek. 
Zimoziół ważną rolę odgrywa także w opowieści o Valancy. W ostatnich rozdziałach Błękitnego zamku Valancy wędruje po lasach Muskoka ciesząc się z wiosny. W zielonym sweterku z naręczem majowników (trailing arbutus, mayflowers, Epigaea repens) i widłaków, z wiankiem zimoziołu (june-bells, twinflower, linnaea północna, Linnaea borealis) na głowie - jawi się malarzowi Allanowi Tierney'owi jako Duch z lasów Muskoka.
W kolejnym rozdziale to zimozioły (June-bells), a nie jakieś tam dzwonki, nieomal stały się przyczyną śmierci Valancy pod kołami pociągu. Czerwcowe dzwonki (June-bells) to nazwa wymyślona przez Maud, która jednak znała botaniczną nazwę rośliny i nawet zamiennie używa jej w Blue Castle (a fillet of linnaea vine about her hair)
W eseju "Lasy w lecie" Maud tak opisuje  czerwcowe dzwonki:
Na przełomie czerwca i lipca lasy świerkowe pokrywają czerwcowe dzwonki (zimozioły), które mają oczywiście inną, bardziej naukową nazwę. Ale któż znajdzie lepszą nazwę niż czerwcowe dzwonki? Są tak doskonałe na swój sposób, że zdają się uosabiać samą tajemnicę i urok lasu, jakby najdelikatniejsze myśli starej puszczy zmaterializowały się w kwiecie, a wszystkie róże nad strumieniem Bendemeera nie pachną tak jak niskie kobierce czerwcowych dzwonków pod konarami jodeł.
O ile zachwyt nad majownikami wydaje się dość zrozumiały i powszechny, bo są to rośliny o niewątpliwym uroku i jako pierwsze zwiastują koniec długiej kanadyjskiej zimy, o tyle szczególna sympatia Maud do zimoziołów wydaje się nieco osobliwa. Delikatna, płożąca krzewinka spotykana w tundrze, tajdze i północnych borach iglastych ma jednak także swój subtelny urok. Być może głównym powodem zachwytu Maud nad czerwcowymi dzwonkami był ich zapach. Kwiaty pachną szczególnie mocno w nocy i o poranku. Ich zapach opisywany jest różnorodnie jako intensywnie słodki, kwiatowy , migdałowy, różany, waniliowy. W badaniach przeprowadzonych metodami spektrometrii mas zidentyfikowano cztery główne związki lotne, odpowiedzialne za zapach zimoziołów z grupy węglowodorów aromatycznych: 1,4-dimetoksybenzen, aldehyd anyżowy, 2-fenyloetanol i benzaldehyd.

Podwójnie dzwoneczkowate biało-różowe kwiaty, były ulubionym dzikim kwiatem nie tylko LMM, lecz także twórcy nowoczesnego systemu nazewnictwa biologicznego Karola Linneusza. Roślina ta otrzymała nazwę naukową Linnaea borealis właśnie na jego cześć, stąd też Linneusz często portretowany był z gałązką zimoziołu w dłoni.
Aleja Zakochanych, Szum Wierzb, Dolina Fiołków

Zimoziół północny w bazie USDA PLANTS
Zimoziół północny w podgatunku europejskim Linnaea borealis ssp. borealis
wg Henripekka Kallio [CC BY-SA 3.0 ] via Wikimedia Commons


poprzedninastępny

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz